یکی از اجزا اصلی در مدار الکتریکی فیوزها هستند. فیوزها شدت جریان مدار را کنترل میکنند. در این مقاله به توضیح جامع و کامل درباره ی انواع فیوز خودرو و نحوه کنترل و بررسی آن می پردازیم و در بخش دوم این مقاله راهنمای قرارگرفتن فیوزها در جعبهفیوزهای تمامی اتومبیل های داخلی بیان خواهد شد.
فیوز چیست؟
بهصورت ساده فیوزها محافظ مدار هستند. یعنی جلوی سوختن سیمکشی و قطعات مدار را میگیرند. ممکن است این سؤال پیش بیاید که چگونه این کار را انجام میدهند. درواقع فیوزها مانند یک سرباز جانبرکف خود را فدا میکنند تا سایر بخشهای مدار سالم بمانند. شکل 1 تفاوت استفاده از فیوز در مدار و استفادهنکردن آن را نشان میدهد
شکل 1- تفاوت استفاده و عدم استفاده از فیوز در مدار
همانطور که در شکل 1 مشاهده میشود اگر در مدار اتصالی به وجود بیاید و از فیوز استفاده نشده باشد احتمال سوختن قطعات سیمکشی وجود دارد
هشدار: یکسره کردن مدار و خارج کردن فیوز از مدار احتمال بروز مشکل در مدار را بسیار بالا میبرد
انواع فیوز خودروها
در خودروها بهصورت کلی از 3 نوع فیوز استفاده میشود. شکل 2 این انواع را نشان میدهد.
امروزه فیوزهای سرامیکی و فیوزهای شیشهای را نمیتوان در خودروهای روز مشاهده کرد از بین این سه فیوز متداولترین نوع فیوز در خودروها نوع تیغهای که در بازار آن را به فیوز کاردی نیز میشناسند، است.
فیوز تیغهای (کاردی)
همانطور که قبلاً ذکر شد متداولترین نوع فیوز در خودروهای امروزی از نوع فیوز تیغهای یا کاردی است. این فیوزها در سایزها و ابعاد مختلفی وجود دارند. شکل 4 انواع متداول فیوز تیغهای را نشان میدهد.
1-فیوز بزرگ (Maxi) 2- فیوز استاندارد (regular) 3- فیوز کوچک (Mini)
4-فیوز کوچک پایه کوتاه 5- فیوز میکرو (Micro) 6- فیوز میکرو 3 پایه
از بین این فیوز ها نشان داده شده در شکل 4 فیوزهای شماره اول تا سوم کاربرد بیشتری دارند. اگر به فیوزها دقت کنید بین دوپایه فیوز اتصالی را میتوان مشاهده کرد که در واقع سیم اصلی فیوز است. این قسمت در اثر عبور شدت جریان بیش از حد ذوب شده و اصطلاحاً فیوز میسوزد. شکل 5 اجزا فیوز و شکل 6 فیوز سالم و فیوز سوخته در کنار هم رانشان میدهد.
1-آمپر فیوز 2- سیم اتصال فیوز 3- پایه فیوز 4- رنگ بدنه فیوز
فیوزهای سمت راست: سوخته فیوزهای سمت چپ: سالم
رنگبندی فیوزها
جهت سهولت انتخاب فیوز و تعیین شدت جریان استاندارد فیوزها، بدنه فیوزها از استاندارد رنگبندی پیروی میکند. جدول 1 رنگبندی فیوزهای بر اساس آمپر و سایز فیوز را نشان میدهد.
جعبه فیوز خودرو
برای اینکه دسترسی به فیوزها سادهتر انجام شود معمولاً تمامی فیوزها در یک جعبه در کنار هم قرار داده میشوند که به آن جعبه فیوز میگویند. هر خودرو ممکن است 1 یا چند جعبه فیوز داشته باشد. شکل 7 چند نمونه جعبه فیوز را نشان میدهد.
شکل 7- نمونه جعبه فیوز
راهنمای گامبهگام روش تعویض فیوز خودرو
درصورتیکه یکی از مدارها کار نمیکنند بررسی فیوز بهعنوان اولین گام در رفع عیب خواهد بود. جدول زیر راهنمای گامبهگام تصویری تعویض فیوز است.
1-محل جعبه فیوز را در خودرو پیدا کنید.
نکته: گاهی ممکن است یک خودرو بیش از یک جعبه فیوز داشته باشد.
برای پیداکردن محل جعبه فیوز در خودرو خود به کتاب راهنمای تعمیرات خودرو مربوطه مراجعه کنید و یا تا انتهای مقاله با ما باشید.
2-باتوجهبه کتاب راهنمای مشتری یا درپوش جعبه فیوز، محل قرارگرفتن فیوز موردنظر را پیدا کنید.
3-فیوز را با ابزار مخصوص از محل خود خارج کنید و آن را از نظر سوختگی اتصال فیوز و پایهها بررسی کنید.
4-در صورت معیوب بودن فیوز بر اساس رنگ فیوز و سایز آن فیوز مناسب را انتخاب کنید.
5-فیوز نو را در محل خود قرار دهید.
تا اینجا انواع فیوزها و نحوه تعویض آن در این مقاله ذکر شد در بخش دوم مقاله راهنمای تمامی جعبهفیوزهای خودروهای داخلی قرار داده خواهد شد. منتظر مقاله بعدی باشید